Elektronik sigara kullanımının tetiklediği EVALI (E-cigarette, or Vaping, Product Use-Associated Lung Injury) hastalığı, akut akciğer hasarı, iltihaplanma ve yaralanmaya yol açarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
ABD'de 17 Yaşındaki Öğrencide Tespit Edildi:
EVALI hastalığı ilk kez 2019 yılında ABD'de 17 yaşındaki bir öğrencide akut solunum yolu şikayetiyle hastaneye başvurması sonucu teşhis edildi. Elektronik sigara ve buharlaştırıcı ürünlerin kullanımıyla bağlantılı olan EVALI, yeni bir hastalık olarak kabul edilse de tıp literatürüne ilk kez 2019'da girdi.
Akciğer Problemleri Başlıca Belirtiler:
Akut akciğer problemi ile kendini gösteren EVALI'nin belirtileri arasında nefes darlığı, göğüs ağrısı, öksürük, kalp çarpıntısı (taşikardi), yorgunluk, mide bulantısı, kusma ve ateş yer alıyor.
Kısa Sürede Gelişebileceği Gibi Kronik de Olabilir:
EVALI hastalığı akut olarak kısa sürede gelişip bitebildiği gibi kronik bir şekilde uzun vadede de görülebilir. Uzun vadede görülen şiddetli vakalar tehlikeli sonuçlar doğurabilir.
Elektronik Sigara ve Buharlaştırıcı Ürünler Neden Oluyor:
EVALI, elektronik sigara ve buharlaştırıcı ürünlerin kullanımı sonucu akciğerlerde iltihaplanma, yaralanma ve hasar meydana gelmesiyle ortaya çıkıyor.
Tanı ve Tedavi:
EVALI tanısı için akciğer grafisi çekilir ve zatürre saptanırsa EVALI teşhisi konur. Akciğer grafisi dışında kan oksijen seviyesi ve solunum fonksiyon testleri de istenebilir.
Tedavide antibiyotik, antiviral ve kortikosteroid ilaçlar kullanılır. Şiddetli vakalarda hastaneye yatış, oksijen desteği, solunum destek cihazları ve diğer tıbbi müdahaleler gerekebilir.
Hiperbarik Oksijen Tedavisi:
Alternatif tedavi yöntemlerinden biri olan hiperbarik oksijen tedavisi de EVALI tedavisinde tercih edilebilir.